कात्तिक २८,
एकदिवसीय विश्वकप २०२३ को पहिलो सेमिफाइनलमा भारतले न्यूजिल्याण्डको सामना गर्दैछ। बुधबार नेपाली समय अनुसार दिउँसो सवा २ बजे सुरुहुने छ ।
यस विश्वकपमा अहिलेसम्म अपराजित रहेको टीम इण्डिया आफ्नो घरेलु मैदानमा च्याम्पियन बन्ने प्रबल दावेदार हो तर टीम इन्डियाका लागि यो सहज भने हुनेछैन ।
भारतले न्युजिल्यान्डसँग सबै फर्म्याटका पछिल्ला चार नकआउट खेलमा हार बेहोरेको छ । योसँगै न्युजिल्यान्ड आयोजक टोलीसँग पराजित भएपछि पछिल्लो तीन एकदिवसीय विश्वकपबाट बाहिरिएको छ । तर, दुवै इनिङ्सको पहिलो १५ ओभरमा राम्रो खेल्ने टोलीले खेल्नेछ । उसले खेल जित्ने लगभग निश्चित छ। वानखेडे तथ्याङ्कले पनि यसको प्रमाण दिन्छ।
वानखेडेको पिच सधैं सन्तुलित रहेको छ र त्यहाँ हरेक खेलाडीलाई थोरै सहयोग छ। नयाँ बलले छिटो बलरहरूलाई मद्दत गर्छ र बल अलि पुरानो हुँदा स्पिन बलरहरू टर्न र बाउन्स हुन्छन्। एकै समयमा, शीत आएपछि, ब्याटिङ धेरै सजिलो हुन्छ। ब्याट्सम्यानले पनि बाउन्सको फाइदा उठाउन सक्छन् र ठूला शटहरू सजिलै खेल्न सक्छन्। यस्तो अवस्थामा टिम इन्डियाले सुरुदेखि नै ठूला छक्का प्रहार गर्नुको सट्टा सावधानीपूर्वक खेल्न रुचाउनेछ । यससँगै यस मैदानमा टस हार्ने टोलीलाई थप कठिनाइ हुनेछ ।
यस विश्वकपमा वानखेडेमा पहिले ब्याटिङ गर्दाको औसत स्कोर छ विकेटमा ३५७ रन रहेको छ भने लक्ष्य पछ्याउँदा नौ विकेटमा १८८ रन रहेको छ । लक्ष्य पछ्याउने क्रममा ग्लेन म्याक्सवेलले यही मैदानमा ऐतिहासिक दोहोरो शतक बनाए । यद्यपि, नयाँ बल साँझमा लामो समयसम्म स्विङ र सिमिङ भइरहेको छ।
पहिलो इनिङ्समा पावरप्लेको औसत स्कोर एक विकेटमा ५२ रन हो। योसँगै दोस्रो इनिङ्समा चार विकेटमा ४२ रन बनेको छ । यही मैदानमा भारतले लक्ष्य रक्षा गर्दै श्रीलंकालाई ५५ रनमा अलआउट गरेको थियो । सामान्यतया पहिलो इनिङ्समा ब्याट्सम्यानका लागि पावरप्ले राम्रो रह्यो तर दोस्रो इनिङ्समा म्याक्सवेलजस्तो इनिङ खेल्ने मौका छ ।
म्याक्सवेलको जस्तो इनिङ्सको बारेमा सोचेर कसैले आफ्नो रणनीति बनाउन सक्दैन। किनभने यस्ता इनिङ्स वर्षमा एकपटक खेलिन्छन् । यस्तो अवस्थामा दुवै टोलीले टस हारे भने विपक्षी टोलीलाई न्यूनतम स्कोरमा सीमित गर्ने रणनीति बनाउनुपर्नेछ। उही समयमा, टस जितेर, केहि सोच बिना पहिले ब्याटिङ गर्नु राम्रो विकल्प हुनेछ।
लक्ष्य पछ्याउने टोलीले लगभग टेस्ट क्रिकेट जस्तै पहिलो १५ ओभरसम्म ब्याटिङ गर्नुपर्नेछ। हामीले देखेका छौं कि राति ब्याटिङ गर्न सजिलो हुन्छ, तर तपाईंले रात ढल्किने र शीत आउँदा दुई भन्दा बढी विकेट गुमाउनु हुँदैन।
न्युजिल्यान्डका पूर्व क्रिकेटर र २०१९ विश्वकपमा भारतलाई सेमिफाइनलमा पराजित गर्ने किवी टोलीका सदस्य रोस टेलरले पनि दिमागी खेल खेल्न थालेका छन्। मुम्बईको वानखेडेमा हुने सेमिफाइनलअघि उनले ठूलो बयान दिएका हुन् ।
टेलरले भने– यस पटक भारत उपाधिको दावेदार हो । उसले घरेलु मैदानमा खेलिरहेको छ र लिग राउण्डमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेको छ । तर, हराउन केही नहुँदा न्युजिल्यान्डको टोली खतरनाक बन्दैछ । यदि टीम इन्डिया कुनै टोलीसँग सामना गर्न नर्भस हुन्छ भने त्यो न्यूजिल्याण्ड टोली हो। यदि न्युजिल्यान्ड प्रारम्भिक विकेट लिन सफल भयो भने भारतको मध्यक्रममा धेरै दबाब हुनेछ।
करिब दश ओभर पछि बल स्विङ हुन बन्द हुन्छ, तर सिम चल्ने समस्या १५ औं ओभरसम्म रहन्छ। तर, करिब २० ओभरपछि दिउँसो भन्दा ब्याटिङ गर्न सजिलो हुन्छ। त्यसैले, उदाहरणका लागि, यदि भारतले टस हारे भने, रोहित शर्माले यो विश्वकपमा खेल्दै आएजस्तै आक्रामक ब्याटिङ गर्ने आशा नगर्नुहोस्। न्युजिल्यान्डले लक्ष्य पछ्याउने हो भने पनि उस्तै सावधानीका साथ खेल्नुपर्नेछ ।
न्युजिल्यान्डले भारतलाई २०१९ विश्वकपबाट बाहिर गरेको थियो, तर यसपटक उसले राम्रो लयमा राम्रो टोलीको सामना गरिरहेको छ। भारतको बलिङ आक्रमणलाई अहिले सबै समयको उत्कृष्ट एकदिवसीय आक्रमणसँग तुलना गरिएको छ, जसमा मोहम्मद शामी पनि छन्।
भारतीय बलरलाई जित्न न्युजिल्यान्डले एक बलरलाई मात्र टार्गेट गर्नुपर्नेछ। यो विश्वकपमा रविन्द्र जडेजाले १० ओभर बलिङ गरेर एक विकेट नलिने एउटै खेल न्यूजिल्याण्डविरुद्ध थियो। किवीहरूको शीर्ष छमा तीन बायाँ हाते ब्याट्सम्यान छन्, त्यसपछि मिचेल सान्टनर पनि ब्याटिङमा आउँछन्। न्युजिल्यान्डले जडेजा विरुद्ध पछिल्लो पटक भन्दा राम्रो प्रदर्शन गर्न चाहन्छ, जब उनले मात्र ४८ रन दिएका थिए।
भारतले जडेजालाई समावेश गर्नुअघि दुई बायाँ हाते ओपनिङ ब्याट्सम्यानलाई जित्ने प्रयास गर्नेछ। हार्दिक पाण्ड्या उपलब्ध भएको भए भारतले पनि आर अश्विनलाई खेल्ने सोच्ने थियो तर अब त्यसको कुनै प्रश्न नै छैन ।
न्युजिल्यान्डसँग भारतको तुलनामा बलिङको विकल्प बढी छ तर चार विशेषज्ञ बलर मात्र छन्। न्युजिल्यान्डको सफलताको एउटा प्रमुख अंश उनीहरूका पार्टटाइम स्पिनर ग्लेन फिलिप्स र रचिन रविन्द्रको उत्कृष्ट प्रदर्शन हो। अहिलेको समयमा दुई नयाँ बल र ३० गज भित्र अतिरिक्त फिल्डरको नियमका कारण पार्टटाइम बलर लगभग लोप भइसकेका छन् । न्यूजिल्याण्डका दुवै पार्टटाइम बलरको इकोनोमी रेट ६ भन्दा कम छ ।
भारतका लागि शीर्ष ६ मा कुनै बायाँ हाते ब्याट्सम्यान नभएकोले न्युजिल्याण्डले फिलिप्स भन्दा रविन्द्रलाई बढी बलिङ गर्ने सम्भावना छ, तर भारतले न्युजिल्याण्डलाई आफ्ना मुख्य बलरमा फर्काउन दबाब दिन रविन्द्रको प्रयोग गर्ने अपेक्षा गरिएको छ। यदि न्युजिल्यान्डले पाँचौं विशेषज्ञ बलरको अभावमा टस हारे भने, भारतले छिटो बलरहरूलाई आरामसँग खेल्ने मौका पाउनेछ, किनभने पछि भारतीय ब्याट्सम्यानहरूले पार्टटाइम बलरहरू विरुद्ध रन बनाउन सक्छन्।
यो खेलमा भारतले मिचेल सान्टनरविरुद्ध सावधानीपूर्वक ब्याटिङ गर्नुपर्नेछ । पछिल्लो विश्वकपको सेमिफाइनलमा उनले भारतविरुद्ध ३४ रन दिएर दुई विकेट लिएका थिए भने दुई मेडन ओभर पनि बलिङ गरेका थिए। त्यस्तै, धर्मशालामा भएको खेलमा उनले ३७ रनमा एक विकेट लिएका थिए ।
उनी एक उच्च गुणस्तरीय बायाँ हाते स्पिनर हुन् जसले भारत विरुद्ध धेरै पटक राम्रो प्रदर्शन गरेका छन्। यस विश्वकपमा उनका १६ मध्ये १५ विकेट दाहिने हातका ब्याट्सम्यानले लिएका छन् । बायाँ हाते ब्याट्सम्यानलाई बलिङ गर्दा इकोनोमी रेट पनि प्रति ओभर १.२५ रनले बढ्छ। भारतसँग सातौं नम्बर अघि कुनै पनि बायाँ हाते ब्याट्सम्यान छैनन्। तर, सेमिफाइनलमा न्युजिल्यान्डका पाँचौं बलरविरुद्ध टीम इन्डियाले सजिलै रन बनाउन सके भने भारतीय ब्याट्सम्यानले सान्टनरविरुद्ध केही फरक प्रयास गर्नुपर्दैन। केवल उसलाई विकेट दिनबाट जोगिनु पर्छ।
रोहित शर्माले हरेक खेलमा धमाकेदार सुरुवात गर्छन् । जसका कारण विराट कोहलीमाथि कुनै दबाब छैन । उसले छिटो ब्याटिङ गर्न सक्दैन भन्ने होइन, तर आवश्यक नपर्ने हो भने एकदिवसीय क्रिकेटमा कोहलीलाई आउट गर्न निकै गाह्रो हुन्छ । निस्सन्देह, न्युजिल्यान्डले राति बलिङ गर्न र स्विङ-सीमिङ बलबाट दुवैलाई परीक्षण गर्न मन पराउनेछ, तर उनीहरूले दिउँसोको लागि तयारी गर्नुपर्नेछ। यदि भारतले पहिले ब्याटिङ गरिरहेको छ भने, कोहलीलाई दबाबमा राख्ने उत्तम उपाय भनेको रोहितलाई चाँडै आउट गर्नु हो। तर, रोहितले यस फर्ममा नयाँ बललाई प्रहार गरिरहेका छन् र पावरप्लेमा नै खेल समाप्त गरिरहेका छन् ।
न्युजिल्यान्डले धर्मशालामा रोहितविरुद्ध एक बाउन्सरको प्रयास गरेन। यदि रोहित टी-२० मोडमा ब्याटिङ गर्दैछन् भने सायद टी-२० मोडमा बलिङ त्यति नराम्रो हुनेछैन। २०२१ र २०२२ मा लगातार दुईवटा टी-२० विश्वकप खेलिएको थियो र त्यतिबेला अधिकांश बलरले रोहितविरुद्ध शट पिचमा बलिङ गरिरहेका थिए। किनभने त्यतिबेला सर्ट बलमा हिटम्यानको औसत १४.७५ र टी–२० क्रिकेटमा यो औसत १४.३३ थियो। रोहितलाई पुल एण्ड हुक मन पर्छ र उसले यसबाट छिटो रन बनाउँछ, तर आउट पनि हुन्छ। न्युजिल्यान्डले रोहितको विकेट चाँडै पाएमा, दायाँ हाते ब्याट्सम्यानहरू विरुद्ध बायाँ-हाती स्पिन र छिटो बलरहरूबाट राम्रो लम्बाइ बलहरू मार्फत मध्य ओभरहरू नियन्त्रण गर्ने आशा गर्न सक्छ।
