वीरगन्ज पुस ४
— लामो समयदेखि वीरगन्ज सुक्खा बन्दरगाह यार्डमा थन्किएका कन्टेनरको भौतिक परीक्षण हुँदा अधिकांशमा सडेको छोकडा बरामद भएको छ ।
सुक्खा बन्दरगाह भन्सार कार्यालयले तेस्रो मुलुकबाट आयात गरिएका २ सय १८ वटा कन्टेनरको भौतिक परीक्षण थालेको हो । सुक्खा बन्दरगाह यार्डमा ५ वर्षदेखिका कन्टेनर जाँचपास नगराई आयातकर्ताले राखेका थिए ।
मंगलबार साँझसम्म १ सय ३० कन्टेनरको भौतिक परीक्षण सकिएको प्रमुख भन्सार अधिकृत रामप्रसाद मैनालीले बताए । ‘१ सय ३० कन्टेनरको भौतिक परीक्षण सकिएको छ,’ उनले भने, ‘जाँच गरिएका अधिकांश कन्टेनरमा सडेका छोकडा बरामद भएको छ ।’ अहिले भौतिक परीक्षणमात्र गरिएकाले थप विवरण पछि आउने भन्सार कार्यालयले जनाएको छ ।
जिल्ला प्रशासन, कोष तथा लेखा नियन्त्रण, प्रिस्टीन भ्यालीलगायतका प्रतिनिधिको रहोबरमा पुराना कन्टेनरको भौतिक परीक्षण भइरहेको छ । सिमित जनशक्तिका कारण २ सय १८ वटा कन्टेनरको भौतिक परीक्षणमा समय लाग्ने भएकाले भन्सार कार्यालयले विभागलाई पत्राचार गरी थप कर्मचारी माग गरेको थियो ।
आयातकर्ता र कन्टेनरमा भएका मालवस्तुको विवरणसहित कार्यालयले गत मंसिर १० मा सार्वजनिक सूचना जारी गरी जाँचपास गराई लैजान आह्वान गरेको थियो । ‘विभिन्न आयातकर्ताले आयात गरेका तर नियमानुसार तोकिएको अवधिभित्र छुटाई नलगेका ६० दिन भन्दा बढी समयदेखि कार्यालयको भन्सार क्षेत्रमा रहेका विभिन्न प्रकारका मालवस्तु भन्सार ऐन २०६४ बमोजिमको नियमानुसार जाँचपास गरी नलगेमा कानुन बमोजिम कारबाही अगाडि बढाईने छ,’ भन्सारको सूचनामो उल्लेख छ ।
स्रोतका अनुसार लामो समयदेखि जाँचपास नभई भन्सार यार्डमा राखिएका कन्टेनरभित्र कोटाविपरीत ल्याइएका मालवस्तु भएकाले आयातकर्ताले ‘सेटिङ’ नमिलेसम्म जाँचपास नगराएका हुन् । ‘यही सूचना भन्सारमा पुगेपछि अहिले पुराना कन्टेनरको जाँचपास गर्न आयातकर्तालाई आह्वान गरी भौतिक परीक्षण थालिएको हो,’ एक व्यापारी भन्छन्, ‘ग्रिन च्यानलबाट पास हुने कन्टेनरको संख्या अहिले घटेको छ, पुरानो कन्टेनरहरुको ग्रिन च्यानलबाट जाँचपास निषेध गरिएको छ ।’
कार्यालयका अनुसार ग्रिन च्यानलमा घोषणा गरिएका मालवस्तुको जाँचपास गर्ने क्रममा भौतिक परीक्षण गरिँदैन । ग्रिन च्यानलबाट पुराना कन्टेनर फुत्किन सक्ने भएकाले उनीहरुको भौतिक परीक्षण गरेर मात्र जाँचपास गर्ने गरिएको छ ।
मागभन्दा अत्यधिक परिमाणमा मालवस्तु आयात गरी भारततर्फ चोरी निकासी बढेकाले सरकारले वैदेशिक मुद्रा सञ्चितिमा असर पुगेकाले आयात नियन्त्रित गरेको थियो । लामो समयदेखि जाँचपास नभई रोकिएका अधिकांश कन्टेनरमा आयात रोक्का भएको बेला सेटिङमा वा सरकारबाटै खुला गराउने उद्देश्यले मालवास्तु आयात गरेका व्यापारीको सेटिङ मिल्न नसकेपछि यार्डमा कन्टेनर थन्किएको हुन सक्ने भन्सारका अधिकृत बताउँछन् ।
आयातकर्ताका अनुसार कोभिडको समयमा सरकारले छोकडा, मटर, कालो मरिचको आयातमा रोक लगाएको थियो । ‘सरकारले मटर, कालो मरिचको जाँचपास पछि खुलाए पनि छोकडाको भने खुलाएन्,’ वीरगन्जका एक आयातकर्ता भन्छन्, ‘तर, छोकडाको जाँचपास सरकारले खोलाएन् । करोडौं मूल्य बराबरको छोकडा सडेर खेर गयो ।’
